Het EK 2015 van scheids Koos Nederhoed

Scheidsrechter Koos Nederhoed vertegenwoordigde de Nederlandse arbitrage bij het mannen EK in Bulgarije en Italië, voor een paar weken geleden. Vizier op Volleybal vroeg hem hoe het was en hoezo hij tot het elite corps van scheidsrechters behoorde. Koos houdt wel van een grapje, dat blijkt wel uit zijn antwoorden en (gelukkig) ziet hij in dat het ook allemaal redelijk betrekkelijk is.

VoV: Wanneer wist je dat je geselecteerd was en wat je standplaats zou worden?

Koos: “Begin juni ontving ik van de scheidsrechterscommissie de uitnodiging voor het EK heren in Bulgarije en Italië. Aangezien Nederland in Bulgarije speelde, was ik naar Italië “verbannen” in de mooie stad Turijn. Achteraf een prima keus, omdat de omstandigheden perfect waren: hotel super de luxe en een uitstekende organisatie in en rond de hal. Enige minpunt waren de vele kaasgerechten en aangezien ik geen kaas lust, had ik dus een beetje een probleem en ben ik een half konijn geworden.”

VoV: Om ons een beeld te kunnen vormen, hoe ziet jouw carrière als scheidrechter eruit?

Koos: “Sinds 2000 ben ik internationaal scheidsrechter en fluit sinds 2007 in de Champions League. Dit is het hoogst haalbare niveau in Europa. Naast de wedstrijden in Europees verband ben ik FIVB -scheidsrechter en ben regelmatig de hort op. Sinds vijf jaar mag ik naar de World Grand Prix en dat is toch een heel mooi toetje. Verder heb ik al veel van de wereld gezien door het volleybal door o.a. in China, Korea, India en Thailand te mogen fluiten op diverse toernooien en daar van de cultuur te genieten.

Zo ben ik o.a. in India naar de kapper geweest op een fiets – nou ja, het was iets wat een stuur, een zadel en twee banden had – van de receptionist en moest daar de som van 20 euro cent betalen. Tja, dan ben je meteen platzak natuurlijk. Het sturen van ansichtkaarten, een hobby van mij, kost me veel tijd, maar dat heb ik er graag voor over. Sommige mensen hebben al een fikse koektrommel vol met mijn krabbels.

VoV: Waar werd bij het EK op geselecteerd?

Koos: Bij het EK viel me bij de aanwijzing op dat de scheidsrechters geselecteerd waren op basis van ervaring. Een gezelschap met routiniers dus. Scheidsrechters die afscheid gingen nemen, neutrale mensen en scheidsrechters van deelnemende landen. Dat laatste hield voor mij in dat ik na de eerste ronde naar huis moest. Uiteraard speelt kwaliteit ook een rol. Jammer natuurlijk, maar dat zijn de regels. Na de tweede ronde werd er ook weer een lading naar huis gestuurd.

VoV: Hoe verloopt de voorbereiding op de wedstrijd c.q. de wedstrijddag, is er speciale aandacht voor bepaalde zaken?

Koos: Elke dag was er een meeting.Deze meetings werden voor gezeten door de voorzitter van de scheidsrechterscommissie Jan Rek. Het Challenge- systeem werd besproken en in de praktijk kwam de Challenge redelijk vaak voor. Je moet je als scheidsrechter daarop instellen dat dit systeem een hulp voor jou is en je een Challenge niet als een vorm van wantrouwen moet zien. (VoV: dus geen leugendetector) Het viel me op dat wij als scheidsrechters in het algemeen best veel niet zien met name wat de touché ’s betreft. Het zijn hele kleine touché s overigens. Er zijn ook coaches die (mis)bruik maken van de Challenge om zo een derde time-out te versieren. Eenmaal ben ik ook Challenge referee geweest en dat viel me alleszins mee.

Na de bespreking van de spelregeltoetsen en de e-score volgde de praktijk en dat duurde maar liefst drie uren. Een scheidsrechter had zijn fluit vergeten – hij kon niet op zijn vingers fluiten en er lagen buiten geen eikeldopjes- , moest terug naar het hotel en daar hebben we natuurlijk op gewacht totdat hij terug was. Tegelijkertijd werd de medische test gedaan waarbij o.a. de bloeddruk werd gemeten. Dit was dik in orde: 128 – 80. Tevens reflexen. Ik tastte volledig mis en sloeg pardoes de Italiaanse arts in zijn gezicht maar dit terzijde. Op de donderdag  werd een presentatie gegeven over de persoonlijkheid van de scheidsrechters en ’s middags zijn we naar Turijn gegaan.

Op de vrijdagmorgen werden de wedstrijden verdeeld. Met vijf scheidsrechters fluit er een iemand niet. Van de drie dagen ben ik steeds in actie geweest. Dat ervaar ik maar als positief.

VoV: Wat zijn de argumenten om de scheidsrechters in te delen, zoals ze werden ingedeeld?

Koos: “Een heel belangrijk punt is je mentale weerbaarheid en hoe je mentale voorbereiding is voor een wedstrijd. Spelregelkennis is essentieel. Dat laatste heb ik niet, ik probeer zoveel mogelijk op gevoel te doen. Ik ben dan ook een gevoelsmens. Bij het toernooi bleek dat het protocol heel belangrijk is. Met name de eerste dag is het zaak stipt op tijd te beginnen. Dat lukt niet altijd. Ik moet dus een wekker van de Hema kopen blijkbaar.

VoV: Wat heb je gefloten en hoe ging het?

Koos: Ik heb drie wedstrijden gefloten:  openingsduel Frankrijk – Kroatië als tweede,  Frankrijk – Estland als eerste en Estland – Kroatië als tweede. Ik vind alles prima en heb genoten. Je moet er gewoon lol in hebben en dat probeer ik ook altijd uit te stralen. Ik weet dat de commissie wat meer moeite  heeft met mijn mimiek, maar ik kan mijzelf niet veranderen. Mijn beoordelingen waren tweemaal 94 en eenmaal 94,5. Dat is een prima score. (En toch naar huis)

VoV: Hoe wordt de score, de beoordeling bepaald?

Koos: Men begint bij 95 punten en daarbij is praktisch alleen aftrek mogelijk. Ik kreeg een halve aftrekpunt omdat ik een buiging teveel maakte bij de presentatie. Daarbij kon mijn argument dat mijn grote vriend Del Pierro op de tribune zat de delegate niet overtuigen het halve punt in te trekken. Aan de ene kant moet je maar blij zijn met dat soort opmerkingen, omdat de gehele lijn blijkbaar geen reden is om over te praten. Overigens sta ik wel op de foto met Che Ferrara van Juventus. Hij kwam naar mij toe toen ik achtervolgd werd door de paperazzi en bij hem in de kroeg belandde. Foto op aanvraag.

VoV: “Last van zenuwen bij zo’n belangrijk toernooi?”

Koos: “Zenuwachtig ben ik niet voor een wedstrijd. Wel gespannen, maar dat is weg als ik de hal binnenloop. Ik hou me altijd maar voor dat het gewoon ook een wedstrijd is. De finale van het straatvolleybal in mijn woonplaats IJlst vind ik veel spannender want als ik een fout maak – en dat doe ik op dat niveau heel veel- begint men meteen over het waardeloze fluiten. Tja, daar kan ik ze niet ongelijk in geven. Sommige mensen horen later dat ik internationaal scheidsrechter ben en gaan zich ineens anders gedragen. Helaas liep er geen Porsche dealer bij anders had ik vast in een andere auto gereden.

VoV: En Koos wil je verder nog iets toevoegen?

Koos: “Na acht dagen mocht ik naar huis. Vond ik helemaal niet erg.  Die pizza’s zonder kaas en de cheeseburger zonder kaas bevielen me toch niet zo namelijk. Je laat tenslotte ook je gezin achter en je moet het altijd maar regelen met je werk. Ik werk als docent aan de ROC Friese Poort en dat is een geweldige werkgever.

Mijn teamleider Sjoerd Sijbrandy is sportmaf en de roostermaker Foekje Dam vindt het altijd een ware Sudoku om mij vrij te roosteren. Zonder al deze geweldige mensen is mijn hobby onmogelijk.  Het was een genot om aanwezig te zijn en dat smaakt naar meer. We zullen zien.

VoV: Bedankt Koos en succes verder, we blijven je volgen!

gh @ Vizier op Volleybal. Foto’s CEV. Koos als scheids bij het EK. Op de bovenste foto met tossmuntje in de hand.